Tırnak yeme davranışı, kişinin tırnaklarını ağızla ısırarak, kopararak veya kemirerek yeme alışkanlığıdır. Bu davranış, çocukluk döneminden başlayarak ergenlik dönemi boyunca artabilir ve yetişkinlikte azalabilir. Tırnak yeme davranışı, psikolojik ve nörolojik faktörlerin bir kombinasyonu ile ilişkilendirilmektedir. Bu faktörler arasında otoriter ebeveynler, ilgi ve sevgi eksikliği, kaygı, stres, öfke, sıkıntı, özgüven eksikliği ve dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB) gibi psikolojik faktörler yer almaktadır. Nörolojik faktörler arasında ise, beynin dopamin ve serotonin gibi nörotransmitterlerinin işlevlerindeki dengesizlikler, tırnak yeme davranışının gelişiminde rol oynayabilir.
NEDENLERİ
Tırnak yeme davranışının nedenleri, psikolojik, genetik, çevresel faktörler veya bunların bir kombinasyonu olabilir. Çocuklukta başlayan bu davranış, stres, kaygı, sıkıntı, öfke, korku ve baskı gibi duygusal problemlerle ilişkili olabilir. Ayrıca, bir takım psikolojik bozukluklar, özellikle dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu (DEHB), tik bozukluğu, obsesif-kompulsif bozukluk (OKB) gibi hastalıklar da tırnak yeme davranışı ile ilişkili olabilir. Genetik faktörler de tırnak yeme davranışında bir rol oynayabilir. Ailedeki bir veya birden fazla kişide tırnak yeme davranışı olan kişilerde, diğer aile bireylerinde de bu davranışın görülme olasılığı daha yüksektir. Bir diğer neden ise çevresel faktörlerdir. Aile içi iletişim sorunları, ilgi ve sevgi eksikliği, çocukların maruz kaldığı stresli durumlar (örneğin, okul başarısızlığı, ayrılık, taciz, huzursuzluk, vs.) tırnak yeme davranışını tetikleyebilir. Son olarak, bazı fizyolojik faktörler de tırnak yeme davranışı ile ilişkili olabilir. Örneğin, temporomandibüler eklem (TME) bozukluğu, diş eti hastalığı veya parmaklarda yaralanmalar gibi durumlar tırnak yeme davranışını tetikleyebilir. Tırnak yeme davranışının nedenleri kompleks bir şekilde etkileşen faktörlerden oluşur ve her birey için farklı olabilir. Ancak, tırnak yeme davranışının genellikle psikolojik sorunlarla ilişkili olduğu kabul edilir.
BELİRTİLERİ
Tırnak etlerinin ısırılması veya çekilmesi
Tırnak yataklarının hasar görmesi veya tahriş olması
Tırnakların şekil bozukluğu veya düzensizliği
Tırnakların incelmesi veya zayıflaması
Tırnakların çatlaması veya kırılması
Tırnakların etrafındaki ciltte kızarıklık veya şişlik
Tırnak yeme davranışının yol açtığı utangaçlık veya utanma nedeniyle kişinin normal aktivitelerinden kaçınması
TEDAVİSİ
Tırnak yeme davranışının tedavisi, kişinin yaşına, durumuna, semptomlarına ve tırnak yeme davranışının şiddetine göre değişebilir. Genellikle, tırnak yeme davranışı psikolojik bir sorun olarak değerlendirilir ve tedavisi de bu yönde olur. Tırnak yeme davranışının tedavisi için yaygın olarak kullanılan yöntemler: Davranışsal Terapi: Davranışsal terapi, tırnak yeme davranışı gibi istenmeyen davranışları değiştirmeye yardımcı olmak için kullanılan bir terapi türüdür. Bu terapide, kişi tırnak yeme davranışı sergilediğinde, bu davranışın yerine getirilmesi gereken başka bir davranış öğrenir. Örneğin, tırnak yeme yerine, bir nesneyi sıkıştırmak, yere basmak veya bir şeyi çizmek gibi alternatif davranışlar öğrenilebilir. Bilişsel Davranışçı Terapi: Bilişsel davranışçı terapi, tırnak yeme davranışı gösteren kişinin düşünce ve inançlarını değiştirmeye odaklanan bir terapi türüdür. Bu terapide, kişiye tırnak yeme davranışıyla ilgili yanlış inançları fark etmesi ve bunları değiştirmesi öğretilir. Örneğin, kişi tırnak yeme davranışını stresle başa çıkmak için kullanıyorsa, terapi sürecinde stresle başa çıkmak için alternatif yöntemler öğrenmesi hedeflenir. İlaç Tedavisi: Bazı durumlarda, tırnak yeme davranışının altında yatan kaygı ve depresyon gibi psikolojik rahatsızlıkların tedavisi için ilaç tedavisi önerilebilir. Ancak ilaç tedavisi her zaman önerilmez ve sadece uzman bir doktor tarafından değerlendirildikten sonra uygulanmalıdır. Kısa vadede, tırnak yeme davranışının tedavisi için diğer yöntemlerin yanı sıra, tırnakları boyama, törpüleme veya tırnaklarla oynama gibi alternatif yöntemler de önerilebilir. Bu yöntemler, tırnak yeme davranışını azaltmaya ve kişinin dikkatini bu davranıştan uzaklaştırmaya yardımcı olabilir.