Bilişsel davranışçı terapi ve zen felsefesi gibi farklı terapi yaklaşımlarından esinlenerek geliştirilmiş bir psikoterapi türüdür. KKT, kişinin yaşamında deneyimlediği zorluklara daha esnek ve kabul edici bir şekilde yaklaşmasını sağlayarak psikolojik esenliği artırmayı amaçlar.
KKT’nin temel amacı, bireyin yaşamındaki değerleri ve amaçlarına uygun davranışlar geliştirmesini teşvik etmektir. Bu terapi, bireyin içinde bulunduğu duygusal zorluklarla başa çıkmasına yardımcı olmak için kabul, değerler ve farkındalık gibi kavramları kullanır.
KKT altı temel süreç etrafında şekillenir:
Kabul: KKT, kişinin yaşamında karşılaştığı zorlukları ve acıyı kabul etmesini teşvik eder. Bu, zor durumlarla savaşmak veya onlardan kaçınmak yerine, bu duyguları içselleştirmeyi ve kabul etmeyi içerir.
Değerler: KKT, bireyin yaşamındaki önemli değerleri tanımasını ve bunlara uygun davranışlar geliştirmesini teşvik eder. Değerler, kişinin hayatta neye önem verdiğini ve neye yönelik olarak yaşamak istediğini ifade eder.
Şimdi: KKT, bireyin mevcut anı önemseyerek farkındalık geliştirmesini teşvik eder. Bu, kişinin şu anda yaşadığı duygulara ve deneyimlere odaklanmasını ve bu deneyimlerle bağ kurmasını içerir.
Farkındalık: KKT, bireyin içsel deneyimlerini (duygular, düşünceler, duyumlar) fark etmesini ve kabul etmesini teşvik eder. Bu, duygusal ve zihinsel deneyimlerin bilincinde olmayı içerir.
Birleşik Benlik: KKT, bireyin içsel deneyimleriyle birlikte yaşamayı ve bireysel kimliğiyle bütünleşmeyi teşvik eder. Bu, içsel deneyimlerin kişinin kimliğiyle uyumlu olduğunu anlamayı içerir.
Davranış Değişikliği: KKT, bireyin değerlerine ve amaçlarına uygun davranışları seçmesini ve bu davranışları uygulamasını teşvik eder. Bu, bireyin yaşamında istenen değişiklikleri yapması ve gelişmesi için gereken adımları atmaktır.
KKT’nin temel felsefesi, insanların hayatlarında yaşadıkları acıya ve zorluklara karşı esneklik ve kabul geliştirmelerini teşvik etmektir. Bu, kişinin içsel kaynaklarını kullanarak duygusal esneklik kazanmasına ve yaşamındaki değerlerine daha uygun davranışlar geliştirmesine olanak tanır. KKT, depresyon, anksiyete, bağımlılık, stres, kronik ağrı gibi birçok psikolojik sorunun tedavisinde etkili bir şekilde kullanılmaktadır. Başlıca hedefi, bireyin yaşamındaki değerlerine uygun davranışları seçmesini ve uygulamasını sağlamak olan KKT, kişinin içsel kaynaklarını harekete geçirerek daha anlamlı ve tatmin edici bir yaşam sürmesine yardımcı olur.